فعالیت بدنی وفوائد روانی ناشی از آن

بیانه انجمن بین المللی روانشناسی ورزش (ISSP)

در قرن بیستم کاهش اساسی در شدت وتعدد فعالیتهای بدنی بوقوع پیوسته که تاکنون بشر درگیر آن نبود است. این وضعیت تاثیر قابل توجهی بر افراد جامعه داشته است. در این ارتباط فدراسیون بین المللی طب ورزشی (FIMS) بیانیه ای با عنوان (فعالیت بدنی عامل مهمی برای سلامت ) در ژوئن 1989 صادر کرده است.

این بیانیه ارتباط میان کمبود فعالیت بدنی واختلال قلبی- عروقی ومرگ را نشان می دهد.همچنین این بیانیه بر این موضوع تاکید دارد که چنانچه ورزش جز لاینفکی از اوقات فراقت مردم را تشکیل دهد، به طور قطع بیماریهای عروق کرونر ویا دیگر بیماریهایی که منجربه مرگ می شوند کاهش خواهند یافت.

بد نیست این بیانیه را با نشان دادن تاثیرات نافع فعالیت های بدنی در روح وروان انسان همراه با آوردن نظرات بین المللی روانشناسی ورزش (ISSP)در این خصوص کامل کنیم.

مطالعات انجام شده نشان می دهد که ورزش هم در کوتا مدت وهم در دراز مدت تقویت روانی وبهبود ذهنی به همراه می آورد.

همچنین مشخص شده است که فعالیتهای بدنی تاثیرات مثبتی در ایجاد اعتماد به نفس در بزرگسالان دارد.((sonstroem-1984 فعالیت هوازی می تواند اضطراب، افسردگی،تنش واسترس را کاهش می دهد.

از نظر بالینی این امر مسلم شده که فعالیت بدنی می تواند اثرات سودمندی بر بیماریهای فشارخون،پوکی استخوان،دیابت بزرگسالان وبرخی اختلالات روانی داشته باشد.برآورد شده است که در حدود 25 درصد مردم از افسردگی واضطراب ودیگراختلالات روحی به درجات ضعیف تا متوسط رنج می برند. بعضی از این بیماران سعی می کنند بدون مراجعه به متخصصین با اضطرایهای درونی خود بسازند.

فعالیت های بدنی در محیطهای طبیعی می تواند راهی مطمئن برای اضطراب وهیجانات درونی اینگونه افراد باشد.((brown-1988 همانگونه که عدم فعالیت بدنی ممکن است همراه با علائمی از افسردگی باشد.(farmer et-at-1988)

مطالعات انجام شده بر روی بیماران افسرده نشان می دهدکه فعالیتهای هوازی می تواند به اندازه اشکال دیگر اینکه این فعالیتها می تواند اثر افسردگی زدایی بر روی بیمارانی که دارای درجات خفیف تا متوسطی افسردگی هستند داشته باشد.

(نورث)وهمکاران در سایر 1990با بکار بردن تکنیک فراتحلیلی دریافتند که فعالیت ورزشی برای همه انواع اختلالات افسردگی مفیدتر از سایر فعالیتهای زمان فراغت است.

مطالعات انجام شده در ارتباط با تاثیر ورزشهای بی هوازی بر روی بیمارانی که از افسردگی رنج می برند بسیار محدود است ولی در هر حال ، نتایج بدست آمده حاکی از آن است که اینگونه ورزشها نیز پیشرفتهای مشابه با آنچه که متعاقب ورزشهای هوازی بدست می آید داشته است. ورزشی غیره هوازی می تواند منتهی به نتایج بهتری از ورزش هوازی باشد.

هیچ یک از این مطالعات با بیمارانی که دارای اختلالات جدی افسردگی می باشد انجام نشده است اگر چه تجربه بالینی نشانگر آن است که ارزش محدودی در تداخل تمرین برای چنین افرادی وجود دارد(Martines-1990)

ورزش شنا تاثیر مثبتی در حالات روحی وکاهش اضطراب در افراد عادی دارد.مشاهده شده است که بعد از ورزش شنا،شناگر بطور قابل ملاحظه ای کمتر عصبانی،افسرده ،خشمگین وهیجان زده می شود.(Berger & Qwen-1983)

تمرین با وزنه برای آقایان با افزایش اعتماد به نفس همراه است (Tucker-1982-1984). در حالیکه شمشیربازی تمرکز فکر را افزایش می دهد،تمرین به شرکت کنندگان در یوگا کمک می کند تا کمتر مضطرب ،عصبی ،افسرده،خشمگین وآشفته شوند.

نشان داده شده است که تنش عصبی،افسردگی،عصبانیت،خستگی وآشفتگی ،همگی متعاقب فعالیت های بدنی کاهش می یابد در حالیکه نیروی ذهنی افزایش می یابد.(Morgan-1980)

تمرین مستمروزمان بندی می تواند اثری مثبت بر حالات روحی داشته واضطراب را در افراد عادی کاهش دهد در حالیکه تمرین شدید ومتوالی ممکن است به خستگی،اضطراب وافسردگی منتهی شود(Dishman-1988).

همچنین اینطور به نظر می رسد که اشتغال معتادانه وحرفه ای مجبور می شود تمرین را متوقف کند منتهی شود.(Dishman-1985).

فعالیتهای بدنی برای افراد مسن بسیار مفید بوده وتاثیر بسیار خوبی بر روحیه آنها می گذارد.همچنین اینگونه فعالیتها اثر مثبتی بر سطح نمرات دانش آموزان در سطوح ابتدایی دارد (Shephard et al..-1989). فوائد روانی فعالیت های بدنی مناسب با محیط اشتغال افراد در مقالات بسیاری ذکر شده است بر اساس تحقیقات وسیع کوکس،گاتس،بوت وکر،که در سال 1988 انجام گرفت این نتیجه بدست آمدکه مدیریت صنعتی متقد است که نیروی کار سالم مولدتر ورضا یتبخش تر می باشد هنگامیکه برنامه های مناسب ورزشی بتواند بعنوان یک رسانه غیر شغلی برای افزایش برخورد کارمندان در سطوح عرضی، ایجاد ارتباطات وبهبود همبستگی گروهی تیم کار مورد استفاده قرار بگیرد.

فوائد روانی که فعالیتهای بدنی برای هر فرد دارد از این قرار است. تغیرات مثبت در خودپنداری ، افزایش اعتماد به نفس وخودآگاهی ،تغیرات مثبت در خلق وخوی،تعدیل تنش ، هیجان دگی ،افسردگی واضطراب ،تاثیربر اضطراب قبل از دوره قائدگی، افزایش انرژی و توانایی در برخورد با فعالیت های روزمره ، افزایش اشتیاق به ورزش وروابط اجتماعی وپیشرفت مثبت در تحمل مشکلات.

روزنفلد تنن بام، راسکین وهافمن در سال 1989 گزارش دادند که برنامه های آمادگی جسمانی باعث تعدیل حساسیت های روحی وافزایش کارایی در محیط گار می گردد.2 تا 5 ساعت بعد از فعالیت های هوازی با شدت متوسط تا شدید، سطح اضطراب ، تنش عضلانی وفشار خون کاهش می یابد .

برای مثال: تحقیق گزارش شده به وسیله پتر وزلو ، لارنس ، هتفیلد، کوبیتز وسلازرا در سال 1991، از این عقیده که فعالیتهای هوازی کاهش اضطراب را به همراه داند حمایت می کند .از طرف دیگر ورزشهای کم شدت که در کوتاه مدت انجام می شوند تاثیری بر کاهش اضطراب ندارند (Dishman-1988) همچنین کروزولارنس در سال 1987 نتیجه گرفته که اشخاصی که از نظر هوازی آماده هستند پاسخ تعدیل یافته ای به استرس های روانی – اجتماعی دارند واین موضوع بعد از شرکت در فعالیت های دراز مدت در مقایسه با فعالیتهای رقابتی حاد.شدید مشخص تر است. استیفنز در سال 1988 رابطه مثبتی میان سطح فعالیت بدنی وسلامت روانی یافته .

ISSP(انجمن بین المللی روانشناسی ورزش) همه مردم را به شرکت در فعالیت های بدنی که بطور مداوم انجام می شود تشویق می کند. در این ارتباط این انجمن توصیه می کند که مردم در بیشتر از یک فعالیت شرکت نمایند تا هم قابلیت های هوازی وهم قابلیت های غیر هوازی تقویت گشته وبهبودیابند.

در هر صورت فعالیت های غیر رقابتی ترجیع داده می شود ولی اگرانجام مسابقه مورد نظر باشد باید از هیجانات ناشی از آن و برخوردهای غیر اخلاقی پرهیز گردد.

فعالیتهای بدنی انتخاب شده برای افراد باید خوشایند ورضایتبخش باشد (Owen&Berger-1988) چرا که لذت بردن از ورزش تداوم آن را افزایش می دهد . به منظور کسب منافع از فعالیتهای بدنی ، دیوریس سال 1981 توصیه کرده است که افراد باید در فعالیت های کم شدتی مشغول شوند که منتج به 30 تا 60 درصد اختلاف میان ارزشهای ضربان قلب بیشینه وزمان استراحت باشد.

هر چند 20 تا 30 دقیقه ورزش ممکن است برای کاهش استرس کافی باشد اما 60 دقیقه ورزش فوائد روانی بیشتر را ایجاد می کند.

مطابق با نظریات کالج آمریکایی طب ورزش (ACSM) ورزشی که 20 تا 30 دقیقه وحداقل 3 بار در هفته وبا شدت 60 تا 90 درصد حداکثر ضربان قلب انجام پذیرد می تواند فوائد روانی بیشتری را دارا باشد . با این همه دیگر فعالیت های تفریحی از قبیل :بازیهای توپی ، ورزشهای آبی وامثالهم نیز می تواند از نظر روانی ثمر بخش ومفید باشند.

بطور خلاصه ، با در نظر گرفتن بیانیه انستیتو ملی بهداشت روانی آمریکا وتحقیقی که در اینجا بررسی ومرور گردید فوائد روانی بالقوه فعالیت های بدنی منظم ومستمر به قرار زیر است:

1-ورزش می تواند به کاهش سطح اضطراب کمک می کند.

2-ورزش مستمر می وتواند به کاهش سطح افسردگی خفیف تا متوسط کمک کند .

3-ورزشهای مستمر ومداوم می تواند به کاهش اختلالات عصبی واضطراب کمک نمایند.

4-ورزش می تواند عاملی فرعی وکمکی برای درمان تخصصی افسردگی شدید باشد.

5-ورزش می تواند به کاهش انواع گوناگون استرس کمک کند .

6-ورزش می تواند اثرات روحی وروانی نافعی در همه سنین وبرای هر دوجنس داشته باشد.